ESA: Καθορίζει την πορεία του 3I/ATLAS με δεδομένα που προέρχονται από τον Άρη
Κωνσταντινούπολη, 17 Νοεμβρίου (Hibya) - Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (European Space Agency - ESA) ανακοίνωσε ότι καθόρισε τη θέση του κομήτη 3I/ATLAS, του τρίτου γνωστού διαστρικού αντικειμένου που ανακαλύφθηκε στις 3 Ιουλίου 2025, χρησιμοποιώντας δεδομένα που ελήφθησαν από τον Άρη.
Η ESA, αξιοποιώντας με καινοτόμο τρόπο τα παρατηρησιακά δεδομένα από το διαστημικό σκάφος ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, κατέστησε τη θεωρητική θέση του κομήτη δέκα φορές πιο ακριβή.
Στην ανακοίνωση της ESA αναφέρεται: «Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον Άρη για μια ασυνήθιστη παρατήρηση, μπορέσαμε να κατανοήσουμε καλύτερα την πορεία του διαστρικού κομήτη 3I/ATLAS μέσα στο Ηλιακό μας Σύστημα. Αν και ο 3I/ATLAS δεν αποτελεί καμία απειλή, είναι μια πολύτιμη δοκιμαστική περίπτωση για την πλανητική άμυνα».
Στην ανακοίνωση, όπου ο προσδιορισμός της πορείας ενός διαστρικού κομήτη στο διάστημα με χρήση δεδομένων από έναν τροχιακό δορυφόρο του Άρη χαρακτηρίζεται ως «δύσκολο εγχείρημα», σημειώνεται: «Το όργανο CaSSIS είχε σχεδιαστεί για να στοχεύει την κοντινή επιφάνεια του Άρη και να την απεικονίζει σε υψηλή ανάλυση. Αυτή τη φορά, όμως, η κάμερα στράφηκε προς τον ουρανό πάνω από τον Άρη, για να “συλλάβει” τον μικροσκοπικό 3I/ATLAS να διέρχεται μακριά πάνω σε ένα φόντο από αστέρια».
Κατά συνέπεια, οι αστρονόμοι της ομάδας πλανητικής άμυνας στο Κέντρο Συντονισμού Εγγύς Γήινων Αντικειμένων της ESA έπρεπε να λάβουν υπόψη την ιδιαίτερη θέση του διαστημοπλοίου, καθώς είναι συνηθισμένοι να προσδιορίζουν τις τροχιές αστεροειδών και κομητών.
Στην ανακοίνωση της ESA επισημαίνεται ότι οι τροχιακές παρατηρήσεις πραγματοποιούνται συνήθως από σταθερά επίγεια αστεροσκοπεία και μερικές φορές από διαστημικά τηλεσκόπια σε γήινη τροχιά, όπως το NASA/ESA Hubble ή το NASA/ESA/CSA James Webb: «Οι αστρονόμοι έχουν μεγάλη εμπειρία στο να λαμβάνουν υπόψη τις θέσεις των αντικειμένων όταν υπολογίζουν τις μελλοντικές τους θέσεις, τις λεγόμενες εφημερίδες (ephemerides)».
«Αυτή τη φορά, η εφημερίδα του 3I/ATLAS και ιδιαίτερα η ακρίβεια των προβλέψεων εξαρτήθηκαν από το να ληφθεί υπόψη η ακριβής θέση του ExoMars TGO στον Άρη και στην ταχεία τροχιά του γύρω από τον πλανήτη. Αυτό απαίτησε τη συντονισμένη προσπάθεια πολλών ομάδων της ESA και εταίρων, από τη δυναμική πτήσης μέχρι τις επιστημονικές και τις ομαδες οργάνων. Για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή ακρίβεια, έπρεπε να αντιμετωπιστούν ακόμη και δυσκολίες και λεπτομέρειες που συνήθως θεωρούνται αμελητέες, ώστε να μειωθούν όσο γίνεται τα περιθώρια σφάλματος».
«Τα δεδομένα που αποκτήθηκαν για τον κομήτη 3I/ATLAS αποτελούν τα πρώτα παραδείγματα αστρομετρικών μετρήσεων από διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από άλλον πλανήτη, τα οποία υποβλήθηκαν επίσημα και έγιναν δεκτά στη βάση δεδομένων του Minor Planet Center (MPC). Η βάση αυτή λειτουργεί ως κεντρικό κόμβος πληροφόρησης για τις παρατηρήσεις αστεροειδών και κομητών και οργανώνει τα δεδομένα που συλλέγονται από διάφορα τηλεσκόπια, ραντάρ και διαστημικά σκάφη».
Ελληνικό Πρακτορείο Ειδήσεων Greece News Agency