Greece News Agency

Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από τη νόσο· ωστόσο, οι θεραπείες επιλέγονται συνήθως βάσει των συμπτωμάτων και ενδέχεται να μην είναι αποτελεσματικές, καθώς δεν στοχεύουν την υποκείμενη βιολογία του ασθενούς.

Πλέον, οι επιστήμονες εντόπισαν δύο νέους βιολογικούς τύπους της ΣΚΠ χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, μια απλή εξέταση αίματος και απεικονίσεις μαγνητικής τομογραφίας. Οι ειδικοί δήλωσαν ότι αυτή η «συναρπαστική» ανακάλυψη θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στη θεραπεία της νόσου παγκοσμίως.

Σε μελέτη υπό την καθοδήγηση του University College London (UCL) και της Queen Square Analytics, με τη συμμετοχή 600 ασθενών, οι ερευνητές εξέτασαν τα επίπεδα στο αίμα μιας ειδικής πρωτεΐνης που ονομάζεται ελαφριά αλυσίδα νευροϊνιδίων ορού (sNfL). Αυτή η πρωτεΐνη μπορεί να βοηθήσει στην ένδειξη του βαθμού βλάβης των νευρικών κυττάρων και του πόσο ενεργή είναι η νόσος.

Τα αποτελέσματα του sNfL και οι απεικονίσεις εγκεφάλου των ασθενών ερμηνεύθηκαν από ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης με την ονομασία SuStaIn. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο ιατρικό περιοδικό Brain, αποκάλυψαν δύο διακριτούς τύπους της ΣΚΠ: πρώιμο sNfL και όψιμο sNfL.

Στον πρώτο υπότυπο, οι ασθενείς παρουσίαζαν υψηλά επίπεδα sNfL στα πρώιμα στάδια της νόσου και εμφανή βλάβη σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται μεσολόβιο. Επιπλέον, οι εγκεφαλικές βλάβες αναπτύσσονταν ταχέως. Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι αυτός ο τύπος φαίνεται πιο επιθετικός και ενεργός.

Στον δεύτερο υπότυπο, οι ασθενείς παρουσίασαν εγκεφαλική ατροφία σε περιοχές όπως ο λιμβικός φλοιός και η βαθιά φαιά ουσία πριν αυξηθούν τα επίπεδα sNfL. Αυτός ο τύπος εξελίσσεται πιο αργά και οι έντονες βλάβες φαίνεται να εμφανίζονται αργότερα.

Οι ερευνητές λένε ότι αυτή η πρόοδος θα επιτρέψει στους γιατρούς να κατανοήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια ποιοι ασθενείς διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για διάφορες επιπλοκές και θα ανοίξει τον δρόμο για πιο εξατομικευμένη φροντίδα.

Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, δρ Άρμαν Εσάγκι από το UCL, δήλωσε: «Η ΣΚΠ δεν είναι μία και μοναδική νόσος και οι υπάρχοντες υπότυποι δεν επαρκούν για να περιγράψουν τις υποκείμενες ιστικές αλλαγές που πρέπει να γνωρίζουμε για τη θεραπεία.

«Χρησιμοποιώντας τη μαγνητική τομογραφία και ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με έναν ιδιαίτερα προσβάσιμο αιματολογικό βιοδείκτη, καταφέραμε για πρώτη φορά να δείξουμε δύο σαφή βιολογικά πρότυπα της ΣΚΠ. Αυτό θα βοηθήσει τους κλινικούς να κατανοήσουν πού βρίσκεται ένα άτομο στην πορεία της νόσου και ποιος χρειάζεται στενότερη παρακολούθηση ή πιο πρώιμη, στοχευμένη θεραπεία».

Ο Εσάγκι πρόσθεσε ότι στο μέλλον, όταν το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης υποδεικνύει ότι ένας ασθενής έχει ΣΚΠ τύπου πρώιμου sNfL, μπορεί να καταστεί κατάλληλος για θεραπείες υψηλότερης αποτελεσματικότητας και να παρακολουθείται πιο στενά.

Αντίθετα, σε όσους έχουν όψιμο sNfL ενδέχεται να προσφερθούν διαφορετικοί τύποι θεραπείας, όπως εξατομικευμένες θεραπείες για την προστασία των εγκεφαλικών κυττάρων ή των νευρώνων. «Επομένως, οι καινοτομίες θα είναι διττές: ο μετασχηματισμός των κλινικών και νευρολογικών εξετάσεων που έχουν αλλάξει ελάχιστα εδώ και αιώνες με τη βοήθεια αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης και η παροχή εξατομικευμένων θεραπειών βάσει του προφίλ της νόσου».

Η Κέιτλιν Άστμπερι, ανώτερη διευθύντρια επικοινωνίας έρευνας στην Εταιρεία ΣΚΠ, δήλωσε: «Πρόκειται για μια συναρπαστική εξέλιξη στην κατανόησή μας για τη ΣΚΠ.

Η μελέτη αυτή χρησιμοποίησε τη μηχανική μάθηση για να αναλύσει δεδομένα μαγνητικής τομογραφίας και βιοδεικτών από άτομα με υποτροπιάζουσα και δευτεροπαθώς προϊούσα ΣΚΠ. Συνδυάζοντας αυτά τα δεδομένα, κατάφεραν να εντοπίσουν δύο νέους βιολογικούς υποτύπους της ΣΚΠ.

Τα τελευταία χρόνια, έχουμε αναπτύξει καλύτερη κατανόηση της βιολογίας της νόσου. Ωστόσο, οι τρέχοντες ορισμοί βασίζονται στα κλινικά συμπτώματα που βιώνει ένα άτομο. Η ΣΚΠ είναι σύνθετη και αυτές οι κατηγορίες συχνά δεν αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια το τι συμβαίνει στο σώμα, γεγονός που μπορεί να δυσχεραίνει την αποτελεσματική θεραπεία».

Η Άστμπερι σημείωσε ότι υπάρχουν περίπου 20 θεραπευτικές επιλογές για άτομα με υποτροπιάζουσα ΣΚΠ και ότι αρχίζουν να εμφανίζονται ορισμένες επιλογές και για την προϊούσα ΣΚΠ, αλλά για πολλούς ανθρώπους δεν υπάρχουν ακόμη επιλογές. «Όσο περισσότερα μαθαίνουμε για τη νόσο, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να βρούμε θεραπείες που μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξή της».

«Η έρευνα αυτή προσθέτει στα αυξανόμενα στοιχεία που υποστηρίζουν μια μετάβαση από τους υπάρχοντες περιγραφικούς όρους της ΣΚΠ (όπως ‘υποτροπιάζουσα’ και ‘προϊούσα’) προς όρους που αντικατοπτρίζουν την υποκείμενη βιολογία της νόσου. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό ατόμων με υψηλό κίνδυνο εξέλιξης και να τους προσφέρει πιο εξατομικευμένη θεραπεία».